Sunday 18 December 2011

Mjellma




Qyteti shtrihej në buzë të detit si një anije e ankoruar në të thatë. Njerëzit që lëviznin në të lart e poshtë gjithë ditën të jepnin përshtypjen se ishte një anije në rregullim e sipër dhe që shumë shpejt do të fillonte udhëtimin. Ajo që e intrigonte Gentin.K në mendimet e tij ishte se ç’udhëtim do të fillonte ai qytet i çuditshëm në të cilin ai kish rreth tre vjet që jetonte dhe akoma nuk ishte përshtatur.
Genti.K nuk mund ta fshihte faktin që qyteti i shtirë në vijën bregdetare i kish shërbyer si  stacioni i fundit i një jete endacake deri diku të pakuptimtë me ndërrimet e shpeshta të vendndodhjes, gjithnjë duke menduar se në çdo stacion të ri do të gjente vetveten,por në fakt skish ndodhur aspak ashtu. Atë e kish tërhequr emri i vjetër i qytetit që tingëllonte si letër kalk dhe përnjëherësh në mendjen e tij kish vizatuar një imazh të bardhë të qytetit, pa krye por në formën e një   shpendi që kish hapur krahët  në të dyja anët e horizontit.
Qe zhgënjyer kur kish parë që në vend të arkitekturës së zakonshme të qyteteve mesdhetare kish parë një modernizëm banal, të ilustruar në hotele të shumtë shumëkatëshe buzë detit që si të uritur lëshonin hije përdëlluese në pritje të sezoneve turistike. Nuk ka asnjë lidhje me qytetin e lashtë  që kish krijuar kolonitë e hershme qytetëruese gjithandej nëpër Mesdhe kish përsiatur me vete Genti.K. Madje atij i qe dukur i krahasueshëm me qytetin e vendlindjes së vet prej të cilit ai qe “arratisur” në një ditë të nxehtë korriku me mendimin e mbrapshtë për të mos u kthyer më. “Të gjitha qytetet janë shpella ciklopësh prej të cilëve duhet të dish të arratisesh” i pëlqente të përsëriste me vete, sa herë që ndërronte vendbanim.
E para gjë që i ra në sy, kur u vendos në qytetin e ri ishin plazhet e shumtë të shpërndarë gjithandej në qytet ku mund te harrakasje tërë ditën e mbetur pas orarit të punës derisa syri i diellit si një sy ciklopi, të shuhej ngadalë nën “trarin” e ndezur të muzgut që binte gjithandej. Gentit.K i pëlqente ky imazh që kish gjetur për perëndimin e diellit dhe sa herë dëshironte të përsiaste ndryshe, murmuriste një dialog, ku pyetjes së Ciklopit-diell se kush ishte, i përgjigjej “Askushi”, Askushi”. Në fakt edhe pse i pëlqente shpesh herë të luante me fantazinë e tij, ky imazh  ishte ai që e shqetësonte më shumë.
 I dukej krejt e  kotë  gjendja e tanishme,bisedat e përditshme për ngritje rroge, ankthi i pafund i punës,ecejaket e pakuptimta rreth e rrotull. Edhe pse ndonjëherë përpiqej t’i mbushte mendjen vetes se çdo gjë ishte mirë, se tani bënte një jetë bohemi, rutina e përditshme kokëfortësish e kthente me këmbë në tokë dhe e bënte të shqiptonte me zë të lartë, jam  Askushi, Askushi.
E gjithë kjo gjendje kish zgjatur tre vjet pambarimisht si një kohë ciklike pafund, aq sa i kish dyshuar nëse stinët ndërroheshin apo jo, derisa në një mbas dite Korriku ai kish parë diçka të veçantë që e kish shkundur të tërin. Ndërsa rrinte shtrirë në shezlong kishte hedhur sytë nga deti. Andej bashkë me shkumën e bardhë ose më mirë të thuash si prej saj, ishte shfaqur një grua me flokë biondë që me krahët lart, duke u ngritur në majë të gishtave kish bërë një kërcim të shpejt shumë të ngjashëm me atë që Genti.K kish parë sa e sa herë në fëmininë e tij në ekranet e lodhura të së mërkurave që transmetonin Liqenin e Mjellmave” .

Genti.K qe hutuar një çast nga magjepsja, pastaj e kish kundruar sërish duke mos dashur të humbë asnjë detaj. Gruaja rreth të 30 me trupin e drejtë të një balerine kish rendur drejt shezlongut të saj duke shpërhapur një aurorë të tillë drite aq sa Genti.K e kish ndjerë dhe në frymëmarrje. I ishin dukur të kota fantazirat rreth miteve të lashta dhe vet e kish kuptuar njëqind për qind atë grekun antik që diku në një breg të Qipros kish parë lindjen e Afërditës.
 Afërdita e tij nuk ishte e përkryer,madje  s’mund të kishte asgjë të përbashkët me atë skulpturën e famshme të Milosit që Genti K e kish admiruar aq shumë kur e kish parë në katalogë, por ajo ishte e barabartë në atë ndjesi përdëllimi midis ndjenjës, admirimit dhe madhështisë që vet perëndesha e dikurshme mund të ndillte.
Ai qe përhumbur në atë vizion të çuditshëm që kish kthyer sërish në trurin e tij atë gjendjen dyste, syreale ku forma të ndryshme të realitetit përktheheshin në forma të tjera duke e humbur “mjellmën” nga sytë. Kish vështruar rreth e përqark por skish mundur ta shquante gjëkundi. Nën terrin që kish filluar të binte ai qe kthyer në shtëpinë e vet. Aty  nën dritën e abazhurit dhe me shkumën e bardhë e kërcimin e saj në kokë kish hedhur në letër të bardhë shumë skica të trupit aq të dëshiruar që kish parë buzë detit.
Genti.K nuk ishte shquar kurrë për piktor, madje mund të thuhej se ai me shumë zor mund të pikturonte një fytyrë njerëzore, por atë natë ai vizatoi me dhjetëra skica dhe dora i shkruante si rrallëherë vargje që shoqëronin si diçitura vizatimet. Ai  ndjeu një rigjallërim të gjithë vetes ato ditë. Një flakë përdëlluese që e rimbushte të tërin dhe që pasqyrohej qartë në fytyrën e vet, sytë e së cilës kishin filluar në gjendje ankthi të kërkonin mjellmën. Genti.K nuk ishte hedonist, jo në atë gjendje as që mund të përfytyronte qoftë dhe një bashkim ideal me të. E vetmja gjë që dëshironte ishte të shkëmbente dy fjalë dhe ti thoshte “faleminderit”.Kërkonte ta falënderonte për atë gjendje rregulluese që i kish ndezur në shpirt dhe atë rrokopujën e çuditshme që i krijonte një ekstazë admiruese për të jetuar.
E gjeti fare rastësisht në një nga rrugët e ngushta të qytetit të mbushur plot me dyqane në të dyja anët e saj. I pa sërish flokët biondë që vezullonin nën dritën e diellit dhe kuptoi përnjëherësh që ishte ajo, nga ajri i çuditshëm që filloi të thithte. Iu afrua përbri dhe i foli “Lebjet, Lebjet”. Kjo ishte fjala e vetme që iu kujtua nga gjuha të cilën Genti.K besonte se ajo duhej të fliste. Dëgjimi i lajmeve nuk paskësh qenë kot së koti sepse siç dukej të hynte ndonjëherë në punë. Lebjet do të thoshte mjellmë dhe Genti K. e kish dëgjuar në televizion fill pas rrëzimit me avion të politikanit rus Aleksandër Ljebet.
Ai nuk ishte gabuar sepse ajo u kthye përnjëherësh dhe me një fytyrë që Genti.K mund të betohej se s’kishte parë më të bukur i foli në gjuhën e saj. Fjalët ishin rrokullisur shpejt njëra pas tjetrës dhe Genti.K në atë marramendje kish arritur të shpjegonte se nuk fliste gjuhën e saj por se thjesht donte t’i thoshte se ajo ishte një mjellmë e mrekullueshme dhe si për t’i vërtetuar fjalët e tij kish nxjerrë fletoren me dhjetëra skica e vargje që mbante me vete. Ajo qe hutuar një çast pastaj kish buzëqeshur kur kish parë përbri vizatimeve fjalën “Ljebet”.
Kaq kish mjaftuar të thyhej ai akulli i njohjes së parë dhe shumë shpejt e kishin parë veten të ulur në një kafene buzë detit. “Lebjeta”, emrin e vërtetë edhe pse Genti.K e dëgjoi kurrë nuk e mbajti mend, kish qenë balerinë në një teatër provincial të distriktit të Moskës.
Historia  e saj ishte e njëjtë si e gjithë vendeve të Lindjes, në periudhën e re askush nuk sponsorizonte për kulturën dhe shpejt e kish parë veten pa punë. Një mundësi emigrimi i ishte shfaqur në horizont dhe “Lebjeta” dinamike dhe e zhdërvjellët siç ishte nuk kish mënuar ta rrokte dhe të fillonte jetën në të njëjtin vend ku dhe Genti.K kish rendur si i “marrë” për të filluar një jetë të re.
“Vendi im është i ftohtë i mbushur gjithë borë dhe akull-i kish thënë Lebjeta, “dhe tërë jetën time kam admiruar Mesdheun që me diellin e tij  të përjetshëm dhe blunë fantastike të detit  duket sikur të çliron energji të fjetura në trup. Jo më kot”-kish vazhduar ajo, “mitologjia më e bukur në botë ka nisur në këto brigje”.Të tillë e ndjeva veten kur improvizova Mjellmën e Çajakovskit,-si një figurë mitologjike e dalë nga deti i harresës së ish-artit tim.
- “Dhe ia dole mbarë për bukuri”-i kish thënë Genti.K duke iu afruar ngadalë dhe puthur në flokët e adhurueshëm. Ai kish pritur një reagim kundërshtimi, ndoshta ndonjë ngritje të beftë që do i jepte fund çasteve “magjike” –siç i kish quajtur më vonë, por “Lebjeta” i ishte ngjeshur pranë dhe atëherë kishin filluar të putheshin pambarimisht. “Ishte e pamundur të rezistoja” i kish rrëfyer më vonë “Lebjeta”, “më dukej sikur kisha gjetur shpirtin tim binjak dhe s’doja të të humbja me asgjë në botë”.
Kishin qenë të pandarë për gjashtë muaj. Shpeshherë në shtëpinë e Gentit.K ku kalonin pjesën më të madhe të kohës,pas çasteve të këndshme të dashurisë, ai i tregonte synopse të ëndrrave-tregime, të cilat ajo e  ngazëllyer i kthente në pantomima kuptimplote. Genti K qe ndjerë shumë i lumtur dhe nuk mund të gjente fjalë që të përkufizonin gjendjen ne tij. Ishte i mbushur gjithë entuziazëm për jetën dhe dëshirë për të krijuar. Të njëjtën gjë ndjente dhe “Lebjeta” e cila dukej sikur nuk ecte më në rrugë por fluturonte.
Gjithsesi lumturia e tyre nuk ishte e thënë të vazhdonte gjatë. Mesa duket ajo teoria e lashtë lindore për luftën midis së mirës dhe së keqes që qeveriste botën dhe që të cilën Genti.K nuk e kish besuar kish qenë e vërtetë, ekzistonte dhe jepte rrufeshëm ndikimet e saj aty ku nuk e prisje. Kësaj radhe e keqja kish trokitur në portën e lumturisë së tyre në formën juridike, i quajtur ligj anti-emigracion.
Një ditë të zakonshme “fshese”-kështu i thërrisnin operacionet policore për emigrantët pa dokumente të rregullta, “Lebjetën” e kishin arrestuar për ta kthyer në vendin e vet. Genti K. qe tronditur pa masë dhe kish rendur në stacionin e policisë ku i mbanin njerëzit tumbës, njëri mbi tjetrin. U këshillua shpejt me një avokat dhe e vetmja zgjidhje ishte martesa të cilën Genti K. e afroi përnjëherësh vetëm e vetëm që ta kish “Lebjetën” sërish në krahët e vet.
Çuditërisht, ajo skish pranuar dhe pas një bisede me avokatin, me sytë e mbushur me lot i kish kërkuar të mos e pyeste për asnjë gjë dhe ti premtonte se ai do vazhdonte të fluturonte në qiejt pafund të fantazisë së vet. Genti K qe nervozuar kish folur gjithë ato fjalë pakuptim për të cilat më vonë i kish ardhur aq rëndë por ajo s’qe thyer dhe ndërsa hipte në autobusin që e çonte në aeroport së bashku me patriotët e vet i kish pëshpëritur “Fluturo,fluturo” –fjalën që i thoshin njëri-tjetrit sa herë që dëshpërimi i mbyste dhe pastaj rrëmbeheshin nën flakën e krijimit, ai me tregimet e veta dhe ajo me lëvizjet gjithë delikatesë që i shndërronin ato në pantomima të adhurueshme baleti.
Genti.K i dëshpëruar kish parë autobusin që zhdukej dhe kish mbetur i nemitur derisa zëri i avokatit e kish shkundur të tërin.
“Ajo ishte e martuar bir, dhe kish një fëmijë  në vendin e vet kështu që nuk mund të martohej sërish pa u divorcuar. Genti K. qe trishtuar pa masë , jo pse “Lebjeta” s’i kish treguar të vërtetën por sepse e kish kuptuar që e kish humbur përgjithnjë.
“Lumturia nuk zgjat kurrë një shekull” i qe kujtuar një shprehje që dikur i ishte dukur idiote por tani i dukej  më së e vërtetë. Iu duk sikur së bashku me ‘Lebjetën” po i ikte dhe jeta gjithë hare që kish jetuar në këto gjashtë muaj të paharrueshëm. Solli ndërmend sërish momentet e fundit të ndarjes me “Lebjetën” dhe si në një retrospektivë iu faneps sërish pantomima më e dashur që ajo improvizonte ajo e yllit të këputur nga qielli. Genti.K. nuk ishte i sigurt nëse ajo e kish improvizuar apo jo kur ishin ndarë tek autobusi por i erdhi mirë që ta mbante si kujtim, si një rubin të çmuar atë imazh të shndritshëm arti.
Në netët e gjata të dimrit, kur nata pllakoste gjithandej si një ujkonjë e verbër dhe kur ai ndihej më tepër se kurrë vetëm dhe anonimati rrekej ta thithte të tërin, kujtonte një krah pulëbardhe, një mjellmë, shaminë e bardhë të “Lebjetës” të harruar në dhomë dhe sërish i jepte krah atyre ëndrrave të bukura të tij.
Në verën që erdhi, ndërsa rrinte si zakonisht shtrirë në shezlong buzëdetit duke u çlodhur pas orareve të zgjatura të punës dhe priste të lozte atë lojën kukafshehtazi me Diellin-Ciklop, pyetjes se kush ishte nuk i përgjigj më me atë fjalën ndrydhëse “Askushi” që i përgjigjej më parë, por shqiptoi me vete: “Jam Genti.K , emigrant shqiptar i mbushur gjithë ëndrra që më ngazëllejnë të gjithin”

1 comment:

Unknown said...

shume e bukur dhe mallengjyese