Shqipëria është anëtare e Organizatës së Kombeve të
Bashkuara që në vitin e largët 1955. 10 vjet më vonë se data e themelimit të
saj. Kjo vonesë në hyrjen e Shqipërisë në O.K.B nuk ndodhi si rezultat i izolimit të Shqipërisë apo mohimit të saj
për tu anëtarësuar në organizatat ndërkombëtare si ndodhte rëndom në politikat
që ndiqte shteti komunist shqiptar, por më së tepërmi ishte një vendim i fuqive
demokratike të kohës që hezitonin të njihnin regjimin diktatorial të Tiranës. Edhe
pse kjo vonesë në pranimin e Shqipërisë rrezikonte ekzistencën e shtetit
shqiptar dhe nuk shikohej mirë as nga diaspora anti-komuniste në mërgim, prapëseprapë
pavarësisht këtyre efekteve kjo masë përpiqej të ndikonte në frenimin e
shtypjes dhe mohimit të së drejtave të njeriut në Shqipëri .Mirëpo gjeopolitika
e kohës dhe interesat Bashkimit Sovjetik
bënë të mundur që Shqipëria të pranohej pa i respektuar këto të drejta që ishin
të sanksionuara dhe në Kartën Themeluese të O.K.B dhe rrjedhimisht regjimi
komunist të konsiderohej partner i shteteve të tjerë sipas së drejtës ndërkombëtare.
Automatikisht sëbashku me pranimin e Shqipërisë
në O.K.B duhej që dhe festat e miratuara nga ajo të bëheshin pjesë e
kalendarit zyrtar të shtetit shqiptar. Mirëpo , regjimi komunist duke e
konsideruar O.K.B –në vetëm si një organizëm të nevojshëm për afirmimin e vet
në arenën ndërkombëtare dhe jo si një organizëm ombrellë të shteteve të lira
dhe të pavarura, nuk mënoi që të vinte sërish në funksion logjikën e vet të
izolimit dhe në këtë aspekt duke ndjekur një traditë tjetër përsa i përket
këtyre festave. Kështu p.sh në një datë që konsiderohet si dita ndërkombëtare e
fëmijëve 1 qershori, me një origjinë jo të saktë se përse ishte zgjedhur e tillë
u caktua si dita që do të nderonte përkushtimin e shoqërisë ndaj fëmijëve ,
kurse O.K.B-ja si ditë universale të tyre vendosi datën 20 nëntor që ishte një
ditë më vonë se dita e universale e njeriut, data 19 duke bërë kështu një
lidhje organike mes tyre dhe një festë 48 orësh të prindërve dhe fëmijëve. Po
kështu data 20 nëntor është dhe dita kur
më 1959, Asambleja e Përgjithshme e O.K.B-së miratoi Deklaratën e të Drejtave të
Fëmijëve dhe 30 vjet më vonë në të njëjtën datë u miratua dhe Konventa e të
Drejtave të Fëmijëve që është nënshkruar nga 191 vende deri më tani.
Detyrimet dhe të drejtat që dalin nga deklarata
dhe konventa për të drejtat e fëmijëve që Shqipëria i ka nënshkruar me kohë,
natyrisht që nuk janë të drejta dh detyrime që shoqëria shqiptare t’i kujtojë
vetëm në ditën e fëmijëve. Çdo shtet që është serioz dhe që dëshiron të
sigurojë një zhvillim të vazhdueshëm të shoqërisë së tij i duhet që kujdesin
ndaj fëmijëve ta konsiderojë një prioritet kombëtar. Eksperienca e vendeve të
tjera me demokraci të qëndrueshme ka treguar se qëkur këto vende bënë për vete
parimet e mbrojtjes universale të qytetarëve të vet duke i kushtuar një
vëmendje të veçantë të drejtave dhe mirëqenies së fëmijëve, ato lanë pas erën e
vjetër të paditurisë dhe individualizmit të skajshëm dhe afirmuan veten si
demokraci të qëndrueshme dhe universale për të gjithë. Tradita dikensiane e
trajtimit të problemeve të fëmijëve dhe thirrjeve për ti zgjidhur ato u bënë
kryefjala e gjithë aktivistëve të shoqërisë civile kudo në Evropë. Në Shqipëri
edhe pse kjo erë për hir të së vërtetës ka fryrë shumë herët prapëseprapë në
regjimin komunist kishte probleme pasi fëmijët që u përkisnin shtresës së
margjilizuar të të përndjekurve politikë nuk i gëzonin të gjitha të drejtat si
bashkëmoshatarët e tyre. Ndaj tyre ndiqej e njëjta politikë përçmuese dhe
denigruese si ndaj prindërve të tyre duke demaskuar kështu pa dashje fytyrën e
vërtetë jo humaniste të komunizmit shqiptar.
Vitet që pasuan pas përmbysjes së komunizmit në
Shqipëri shënuan disa nga faqet më të errta të historisë moderne të shqiptarëve
përsa i përket të drejtave dhe trajtimit të fëmijëve. Me qindra fëmijë ranë pre
e trafikimeve nga ana e grupeve kriminale që lulëzuan kudo në Shqipëri duke
shkaktuar drama të mëdha njerëzore. Po kështu fëmijët u bënë subjekt i
shfrytëzimit të egër të tyre në punë të papërshtatshme për të mbijetuar në
skena dhe ngjarje që të kujtonin Anglinë Viktoriane të Dikensit. Organizata të
ndryshme joqeveritare që vërshuan në Shqipëri u munduan që të vendosin pak
rregull në këtë kaos të madh social por ashtu si shpesh herë ato përmirësuan
situatën po aq herë ishin dhe përgjegjëse për përvetësimin e ndihmave që bota
demokratike mundohej tu jepte fëmijëve të munduar shqiptarë. Raste të shumta të
publikuara në shtyp por më tepër ato që ndihen dhe perceptohen në popull
tregojnë se çështja dhe trajtimi i të drejtave të fëmijëve për fat të keq u
kthye për një grup të vogël në një biznes fitimprurës. Kjo situatë edhe pse
mund të duket që ka ndryshuar shumë kohët e fundit më tepër si fuqizim i
pushtetit të katërt-medies,përforcimit të ndërgjegjes së qytetarëve shqiptarë dhe
shtetit shqiptar për fat të keq vazhdon të shfaqet herë pas here, sigurisht në
përmasa më të vogla dhe më të kamufluar. Kështu p.sh shumë biznese punësojnë
shumë fëmijë që nuk i deklarojnë fare si punonjës apo disa prej tyre detyrohen
të lënë shkollën në zonat rurale për ti ardhur në ndihmë familjes në punët e
përditshme blegtorale-bujqësore.
Një aspekt tjetër dominues i të drejtave të fëmijëve
është se shpesh herë ato nuk kuptohen si të tilla dhe abuzimi vjen krejt
natyrshëm dhe në mënyrë të pandërgjegjshme. Kështu thirrjes së
herëpashershme të shoqërisë civile
drejtuar ndaj politikës për të mos përdorur imazhin e fëmijëve apo dhe vetë ata
në fushatat elektorale i është përgjigjur një zë justifikues i prindërve
militantë që në këtë gjë s’ka asgjë të keqe! Këta prindër harrojnë se përvese
të drejtave të tyre natyrale si prindër mbi fëmijët e tyre ka dhe të drejta
universale që e tregojnë qartë se përdorime të tilla nuk janë të lejueshme ndaj
mbetet që të bëhet një punë më e madhe informuese në këtë drejtim. Mënyra sesi
i trajton fëmijët një shoqëri është dhe do të mbetet një etalon matës sesa e
emancipuar dhe demokratike është ajo shoqëri. Në këto 20 vjet tranzicioni pasi jemi
munduar që të ndërtojmë karabinanë e demokracisë efektive ka ardhur koha që të
plotësojmë tërë hapësirën e kësaj shtëpie të madhe për të gjithë. “Fëmijët janë
e ardhmja”, është një slogan rutinë që e përsërisim gjithmonë çdo vit në rast
festash të fëmijëve, por kur do të fillojmë vërtetë ta ndjejmë këtë fjali jo më
si rutinë por si postulat përcaktues i ndërgjegjes sonë atëherë me të vërtetë
do të maturohemi si shoqëri. Para se të prodhojmë për fëmijët spektakle ku ata
kopjojnë të rriturit le t’i bëjmë ata të jetojnë vërtetë femërinë e tyre nëpërmjet
krijimit të kushteve më të mira psikologjike dhe materiale. Sfidë me të vërtete
e madhe, por si çdo sfidë që ka të bëjë me të ardhmen ajo duhet projektuar mirë
që në të sotmen, ndaj duhet kthyer në një prioritet të të gjithëve dhe
shoqërisë.
No comments:
Post a Comment