Tuesday, 6 August 2013

Përjetësia e Epirit






Konsulli i I i Romës, Emilius Paulus*
i mbiquajturi Maqedonsi
për shkak se dërrmoi gjithë Maqedoninë
kapi rob mbretin dhe vrau 500 fisnikë
të quajtur nga ai si armiq të Romës
në vitin 167 p.e.s vendosi të sulmonte dhe Epirin

për të kënaqur me plaçkë e pasuri legjionarët e tij.
Për këtë arsye banale që në Senat e argumentoi
Si luftë të domosdoshme ndaj një mbretërie
që simpatizonte Maqedoninë
A nuk ishte Aleksandri i Madh, nip në Epir?
A nuk ishte Pirro, bir i Shqiponjës
që pat sfiduar Romën vite më parë?
U turrën bijtë e ulkonjës me urra zjarri në dorë
E dogjën e shkatërruan 70 qytete anë e mbanë
Vranë njerëz e zunë skllevër 150.000 vetë
Lanë mbrapa një tokë të djegur, të shkret
U zhduk Epiri, bërtisnin gjakësorët
U zhduk ua kthente gëzueshëm dhe Paulus Emiliusi
Dhe ndërsa u shtri në shatorren e vet
Pas gotave me verë pa fund Avlone
Dëfrimit me robinja që skishin ku të fusnin veten nga turpi
Kërkoi të çlodhej me një libër
nga biblioteka e vjetër mbretërore
Dhe dora i zuri kryelibrin e luftërave Iliadën
E në lexim humbi
“Këndo o muzë mërinë e Akil Pelidit
Që shumë hidhërime e kobe akejve u solli”
Ndaloi dhe mbeti përhumbshëm mes rreshtave
tokën e Akilit kish djegur e rrënuar
Ai vdekëtari i zakonshëm dikur Hyjtë do i merrnin jetën
ndërsa Epiri me heronjtë e vet
do rronte në çdo rresht të “Iliadës”
do lexohet nga gjithe brezat që do vinë
do ketë në përjetsi famën dhe lavdinë.
E zhdukëm Epirin bërtisnin legjionarët
Ndërsa dyqind vjet më vonë Virgjili
Do shkruante Eneidën dhe do fliste për
Butrintin e famshëm, kryeqytetin e Epirit...

Në vitin 168 p.e.s konsulli i I Emilius Paulus fitoi luftën me maqedonasit në Pidna duke mposhtur ushtrinë maqedonase dhe zënë rob Mbretin Perseus si dhe egzekutoi 500 fisnikë të oborrit mbretëror duke i quajtur kundërshtarë të Romës. Ushtria romake zuri shumë plaçkë dhe trofe që nuk u nda në mënyrë të barabartë pasi vet Emilius mbajti pjeën më të madhe, mes të gjithash dhe biblotekën mbretërore. Për të shmangur pakënaqësitë dhe për të pasur sërish plaçkë dhe trofe për legjionarët e vet një vit më vonë iu turr Epirit duke e konsideruar si vend mik me Maqedoninë. Përplsja ishte fatale për qytetërimin në Epir. U dogjën 70 qytete, uvranë shumë banorë dhe 150.000 mijë u zunë rob dhe u shitë si skllevër. Lufta ndaj Epirit ka qenë një nga aktet më mizore të Romakëve pasi shumë gjurmë të qytetërimit vendas u dogjën dhe u zhdukën...

The painting illustrates the procession celebrating the victory of the Roman general Aemilius Paulus over King Perseus of Macedonia in 168 B.C. Aemilius is shown on the gold chariot on the right followed by prisoners, among whom is Perseus with his family. The temple of Jupiter Capitolinus with its hundred steps dominates the background. The picture, begun in 1787, was presented as Vernet's reception piece to the French Royal Academy in 1789. It was exhibited in the Salon in 1789 and 1791.













No comments: