Tryeza e rrumbullakët është
ndoshta një nga objektet më të mira që ka zbuluar njerëzimi për të treguar
barazinë midis njerëzve që marrin pjesë në një institucion apo organizim
shoqëror. Të ulur të gjithë rreth saj, asnjëri nuk mund të pretendojë se është
udhëheqësi apo se ka përparësi mbi të tjerët, pasi vetë objekti ku ulen e
përjashton një gjë e tillë. Kjo ndoshta ka qenë dhe arsyeja që ky objekt ka
kohë që ka hyrë në fjalorin politik si ekuivalent i bashkëpunimeve frutdhënëse
midis njerëzve. Në Shqipëri, ky koncept, për shkak dhe të së kaluarës
diktatoriale, ka hyrë vonë, së bashku me triumfin e demokracisë liberale dhe
shpeshherë është bërë dhe sinonim i zgjidhjes së dëshiruar të krizave politike,
pasi ka ulur në një tryezë të gjitha palët. Nisur nga kjo eksperiencë, nuk mund
të fshihet kontributi që këto tryeza kanë dhënë për zgjidhjen e problemeve të
ndryshme gjatë periudhës së vështirë të tranzicionit shqiptar, por parë në një
sens më të përgjithshëm, sidomos në shfrytëzimin që u bëhet për imazh nga
partitë politike në situatat parazgjedhore, por edhe nga shoqëria civile për të
përfituar imazh politik, rezultojnë se shpeshherë janë një shfaqje butaforie
propagande sesa kërkojnë të zgjidhin probleme të vërteta mbi bazën e të cilave
organizohen. Përveç këtij aspekti butaforie që përshkruan pothuajse të gjitha
punët pompoze që bëhen në Shqipëri, organizimi selektiv dhe jo transparent i
tyre krijon dy probleme themelore për mbarëvajtjen dhe gjithëpërfshirjen në
jetën publike në Shqipëri.
Së pari, cilido organizëm
intelektual apo forum që aspiron të fitojë besimin e shqiptarëve duhet të
përfaqësojë një vullnet se do të përmirësojë vërtet qeverisjen qendrore dhe
lokale, bazuar në një rreth sa më të gjerë ekspertësh e teknokratësh dhe jo
thjesht njerëz të afiluar pranë partive politike që synojnë imazh për t’u
katapultuar në politikë. Për fat të keq, këta të fundit, duke qenë pehlivanët e
tranzicionit shqiptar, i shikon t’i mbushin këto tryeza të rrumbullakëta prej
të cilave vetëm zgjidhje racionale nuk po dalin. Për më tepër, në to nuk ka as
edhe një analizë të shëndoshë të situatës, por vetëm rekomandime që mendohen të
zbatohen në të ardhmen. Po a mundet të shërosh dikë që vuan nga astma vetëm me
ilaçe për të ftohtin? Sot sistemi i drejtësisë në Shqipëri si është pranuar nga
ndërkombëtarët, por dhe nga klasa jonë politike, vuan nga një asfiksi e thellë
dhe ajo që kërkohet për të rikthyer besimin e qytetarëve në të është shumë më
tepër se disa rekomandime. Në tryezat e herëpashershme për drejtësinë është
folur shumë për korrupsionin në drejtësi, për vendime të padrejta, për emërime
nepotike, por nuk tregohen me gisht përgjegjësit kryesorë të kësaj gjendjeje.
Cilido qytetar mund të ngrejë pyetjen e thjeshtë se përse nuk nominohen me emër
dhe mbiemër personat që kanë pasur në dorë emërimet e gjyqtarëve, si dhe masat
disiplinore ndaj tyre nëpërmjet kontrollit të brendshëm. Mos vallë sepse
interesat e lojës politike janë shumë më të rëndësishme sesa interesat e
qytetarëve të thjeshtë? Kjo është një pyetje që kërkon një përgjigje të
sinqertë nga këto tryeza të rrumbullakëta, pasi nëse ato manifestojnë një
vullnet të dobët, duke qenë shoqëri civile e teorikisht e pavarur, ç’mund të
presim nga ekspertët politikanë që kanë më tepër se kushdo tjetër konflikt
interesi për ta kryer këtë reformë.
Së dyti, këto tryeza të
rrumbullakëta, përveçse rrahjes së mendimeve, duken se po shërbejnë si mjete
për të ricikluar figura të së shkuarës në politikë apo për të ngjitur në
politikën e madhe, përfaqësues të grupeve të veçanta të interesit që janë shumë
larg nga interesat imediate të popullsisë. Është bërë e modës që sa herë
ndërrohet pushteti zyrtar ish-qeverisjes i veshin kostumin e shoqërisë civile
për të orientuar opinionin publik dhe për t’u përgatitur për të ardhur sërish
në politikë në prag të zgjedhjeve. Shoqërisë civile i takon të ngrejë zërin për
çdo gjë që nuk shkon mirë në këtë vend dhe për çdo lloj monopoli që dëmton
xhepat e popullsisë dhe jo të bëhet palë me njërën palë thjesht për të fituar
imazh e kapital politik, pasi ata që do e pësojnë do të jenë qytetarët
shqiptarë që, edhe nëse do të ndërrohet pushteti, do ta gjejnë veten sërish në
të njëjtën situatë, por tashmë me të tjerë përfitues në kurriz të tyre.
Interesat e qytetarëve për shoqërinë civile duhet të jenë parësore dhe ato nuk
duhen tradhtuar kurrsesi, për shkak të përftimit të imazhit apo lojës politike
të çastit.
Tryezat e rrumbullakëta më
tepër se dekore të riciklimit të figurave të lodhura të tranzicionit të
stërmundshëm shqiptar duhet të jenë tryeza ku të rrihet debati i vërtetë
profesional dhe teknik mbi problematikën e vërtetë, pasi ajo që na intereson të
gjithëve si qytetarë nuk është të kemi një kohë tryezash, por tryeza të
rrumbullakëta që ecin me hapin e kohës.
Gazeta Shqip, 26.09.2015, fq
9
No comments:
Post a Comment