Qëndrimet e brendshme dhe të jashtme të Kosovës në prag
të shembjes së komunizmit dhe deri në vitet
e para të shekullit XXI i
përcaktoi në masë të konsiderueshme vizioni historik i Ibrahim Rugovës.
Autoriteti moral i Rugovës në politikën e Kosovës në periudhën e 1999-2006 buronte nga udhëheqja e suksesshme që ai i
kishte bërë betejës politike paqësore dhe ndërtimit të shtetit paralel gjatë
sundimit serb në Kosovë 1991-1998 për të arritur ringjalljen e Kosovës së
pavarur. Deklarata e Pavarësisë (2 korrik 1990), shpallja e Kosovës Republikë
dhe miratimi i Kushtetutës së saj (7 shtator 1990), Referendumi popullor për
pavarësinë dhe sovranitetin e Kosovës mbajtur në fund të shtatorit të vitit
1991, zgjedhjet e para shumëpartiake për Kuvendin e Kosovës dhe zgjedhjet
presidenciale në Republikën e Kosovës më 24 maj 1992, ishin kredencialet e para
të demokracisë liberale të shtetit të Kosovës. Më vonë, si kreu i shtetit gjatë
viteve të para të pasluftës 2000-2006, me anë të tentativave intelektuale dhe
paqësore ai u përpoq të përvijonte për shtetin e rithemeluar kufijtë e Kosovës
dhe respektimin e minoriteteve, pra, si rrjedhim duke ndihmuar diplomacinë
botërore të formulonte Pakon Ahtisari që i dha pavarësinë e plotë Kosovës. Ky
program parashikonte strukturë kushtetuese që respektonte multikulturalitetin
dhe kombësitë e tjera në Kosovë dhe në të njëjtën kohë ndërtimin e një
Republike të Kosovës, të pavarur dhe jo domoddoshmërisht të bashkuar me
Shqipërinë. Në të njëjtën kohë një nga parimet kryesore të politikës së jashtme
të Kosovës në këtë kohë ishte dhe mos përzierja në grindjet politike në
Shqipëri , Maqedoni dhe Mal të Zi por mbështetje e plotë për kauzën kombëtare
shqiptare. Gjithësesi edhe në këtë drejtim Rugova e modernizoi patriotizmin
shqiptar , duke e kthyer nga një patriotizëm folklorik i shekullit të XIX në
një patriotizëm evropian të shekullit të XXI.Në thelb të këtij patriotizmi
kushtetues evropian sipas filozofit social Habermas qëndrojnë respektimi i të
drejtave dhe liritë e njeriut dhe
ndërtimi i një demokracie funksionale. Politika e tij pacifiste nuk u kuptua
nga shumica e shqiptarëve por në fakt ajo rezultoi të ishte një sfida morale
përbasllë së cilës, nacionalizmi agresiv serb u zhvlerësua. Misioni i tij politik i përngjau misionit të fundit
politik të Pjetër Bogdanit, që Rugova rizbuloi kulturualisht për shqiptarët,
çlirimi i Kosovës nëpërmjet në aleance të ngushtë me Perëndimin. Për Rugovën
orientimi perëndimor i Kosovës ishte dhe mbeti e vetmja barkë shpëtimi për
lirinë e kombit të vet.
