Sunday 19 February 2012

Kënga e Sprasme e Ymer Agos




Ymer Ago apo Ago Ymeri
kaloresi dhe lundërtari
qe e perdorte shume mire kalin
per te zene pusi në shtigje mali
sa dhe barken per te plaçkitur
brigjet perballë
në motin e largët 1808
kur mësoi se Krali i madh në Stamboll
kish nisur luftë me mbretin e Spanjës
shaloi kalin dhe hipi në anije
tu shkonte në ndihmë sarakaçenjve
që kishin shekuj që përballeshin me spanjollët
atje larg në Gjilbartar
në kepin e fundit të Evropës
që gjithmonë merrte zjarr
nga pasionet dhe mëritë e popujve
që dëshironin të sundonin në detin e madh
që ngrinte dallgët përpjetë sa një mal
Iku dhe u nda me vashat në krojin e fshatit
aty ku  gjithë burrat shuanin etjen e fytit
dhe zjarrminë e shpirtit
 të fundit vashë që takoi
i mbeti peng në zemër
që nuk i tha se kur të kthehej
do ta merrte nuse
se po ikte në Spanjë
e se andej patjetër
do kthehej i gjallë.
Një muaj pa fund lundroi
derisa në Marok përfundoi
një muaj në kokë bloi
rapsodi të vendit të vet për luftën
Në një natë me hënë
kërceu në Spanjë
u printe një grup burrash në ballë
atje mes ullinjve dhe tokës së etur
papritur ranë në pusi të pabesë
shumë u vranë dhe vetë u zu rob
në natën pus, në natën kob
E dorëzuan të Inkuizicioni si të pabesë
për ta marrë në pyetje të pashpresë
rrotën e mundimit e provoi
dhe mendje zë e bluan
se priftërinjtë atje larg në Ulqin
s’ishin kaq të zinj e të këqij
por më e keqe se çdo torturë
ishte  uria dhe etja
që ia shponin trupin si heshta
derisa një mot më vonë
granatierët francezë shpërthyen burgjet
e Ymer Ago doli i lirë
duke endur rrugëve të Madridit
pa ca burra me fustanellë që hanin mish
e pinin verë dhe luanin karagjyzenë
U foli në cas me gëzim të paparë
se ata burra nga vendi i vet i kish
si Gjuajtës të Orientit në ushtri të perandorit
shërbenin
dhe ata e ftuan e i thanë hajde me ne në armatë
e Ymer Ago lundërtari e harroi anijen
dhe i hipi kalit dhe brodhi Evropën anembanë
nga toka e thatë e Spanjës deri në Borodino
nga Vaterlo deri në Alpe
derisa perandori humbi betejat dhe fronin
dhe ai vetëm mori udhën për në Ulqin
në vendin që në Spanjë i pat thënë
që Servantesin kishin mbajtur të burgosur
autorin e fisnikut të krisur që kërkonte drejtësi
tamam si Ymer Agua që mes ushtrive të perandorit
për të drejta qytetari kish mësuar
dhe që me gjithë dëshirë në Ulqin
të tjerëve do tua mësonte
9 vjet e 9 muaj e 9 ditë
qëkur kish ikur nga vendi i vet
tek Kroji i vashave sërish u gjet
dëgjoi muzikë dhe davet
dhe njerëzit rreth e rrotull pyet
Kush martohet o fisnikë?
e bukura e dheut me një pasha në Bosnjë
zemra i kërceu nga vendi vrik
dora i shkoi përnjëherë në thikë
në mes dasme u vërvit
Dale prisni o dasmorë
vasha ka gjetur të zonë
Dale prit o fisnik, çka po flet
a nuk ke frikë?
Zoti i saj është Pashai
le të pyesim zemrën e saj.
Unë kam qenë i fejuar
ika në luftë e tani ktheva
fatin tim e dua sërish
dhe në mendje i erdhi
një histori e vjetër
për një Konstadin që  pat dhënë një fjalë
dhe se kish mbajtur dot sa qe i gjallë
dhe hipur i vdekur mbi kalë
kish ardhur në jetë prapë
besën e dhënë për të mbajtur
shembull më të mirë skish
tu mbushte mendjen krushqve
se zakoni e ndera e kërkonin
fatin e Ymer Agos ta respektonin
Ymer Ago nis e tregoi
sesi në të zezën Spanjë
kish vuajtur gjithë këto vite
as i vdekur a i gjallë
sesi vajzë e mbretit kur ditët kishin afruar
e kish parë të ligështuar
e pat pyetur se ç’kish
kam dhënë fjalën o princesh
që ti gjendem vashës sime pranë
dhe ajo mbretin kish bindur ta lëshonin
i pat dhen dhe kuaj që egër vraponin
dhe tash sa kish arrirë
fatin e vet për ta gjetur
do rrinte e do hidhte rrënjë
do martohej e do bënte fëmijë
do linte kalin dhe anijen
do lëronte toka e mbillte vreshta
do martonte të tjerë në vjeshta
ndaj fisnikë mos më koritni
vajzën nëmni dhe në paqe ikni
sa të vete njëherë në Spanjë
se mbreti do të më shoh të gjallë
Miqtë dëgjuan dhe u përlotën
qanë për vetën dhe për Ymer Agon
prishur mos qoftë fat i parë
do gjemë nuse tjetër në mëhallë
Ymer Ago u gëzua
holli valle e piu verë
hëngri mish e luajti karagjyzenë
e në delir e kënaqësi mendoi
se legjenda e vjetër sa shumë e ndihmoi
për të fshehur aventurën e vet
në luftë, në ballë me sarakaçenjtë
i buzëqeshi fati i bardhë
jetoi si ftua e vasha e tij si dardhë
shtëpinë plot me miq e kish
i priste me verë e mish
e çdo natë si rapsod
u këndonte ndodhitë
sesi erdhi i gjallë
nga ajo e zeza Spanjë. 


No comments: