Një historik i shkurtër i momenteve më të rëndësishme të diasporës shqiptare.

Nëse do tentonim të ndërtonim një histori të momenteve më të rëndësishme të diasporës shqiptare do ta nisnim duke respektuar parimin kronologji me epokën pas vdekjes së  Heroit Kombëtar, Gjergj Kastrioti-Skëndërbeut, epokë që shënoi valët të para të mëdha të emigrimit shqiptar. Diaspora Shqiptare dha kontribute të shquara në lëvizjet kombëtare në shtetet ku u vendos.

Dy nipërit e Ali Pashë Tepelenës në penelin e Luis Dupre.

Epoka e Pashallëku të Janinës është epoka më mirë e dokumentuar në historinë e afërme të shqiptarëve. Ky dokumetacion nuk është vetëm arkivor por e gjejmë edhe në burime dytësore( kujtime, libra udhëtimesh)  por edhe në art( tablo , poema e muzikë). Në këtë drejtim përveçse interesit për administrimin politiko-ushtarak dhe  ekonomisë të Pashallëkut një rëndësi të veçantë paraqiste dhe gjeografia, ndërtimet, dhe imazhi i vetë Vezirit dhe familjes së tij.